Klasyfikacja ADR, wg “Międzynarodowej Umowy dot. Przewozu Towarów Niebezpiecznych” rozróżnia trzynaście głównych klas, które określają rodzaj zagrożenia związanego z transportowanymi określonych towarów i substancjami.
Klasa ADR 1: Materiały wybuchowe oraz przedmioty zawierające materiały wybuchowe
Materiały wybuchowe to materiały występujące w postaci stałej, ciekłej lub mieszaniny materiałów. W wyniku re-akcji chemicznej mogą one generować gazy o parametrach niszczących otoczenie. Klasa 1 obejmuje również materiały pirotechniczne lub mieszaniny materiałów zaprojektowane do uzyskania efektów świetlnych, dźwięko-wych, cieplnych, produkcji gazu lub dymu – np. ognie sztuczne, amunicja hukowa, amunicja świetlna.
Klasa 2: Gazy
Ta klasa ADR obejmuje czyste gazy, mieszaniny gazów, mieszaniny jednego lub więcej gazów. Rodzaje gazów uważanych za niebezpieczne to gazy: duszące, utleniające, palne, trujące, żrące wraz z ich różnymi mieszanina-mi gazowymi.
Klasa 3: Materiały zapalne ciekłe
Ciecze łatwopalne mają prężność par nie większą niż 300 kPa, nie są całkowicie w stanie gazowym w temperatu-rze 20°C i wykazują temperaturę zapłonu nie wyższą niż 60°C. Głównym przedstawicielami tej klasy są paliwa silnikowe (benzyna, olej napędowy), rozpuszczalniki do farb, farby itp. W tej klasie mogą także znajdować się materiały podgrzewane przed transportem – asfalty, bituminy oraz materiały wybuchowe ciekłe odczulone, które są materiałami o właściwościach wybuchowych i na czas transportu zostały odczulone rozpuszczalnikiem. Roz-puszczalnik ma za zadanie obniżenie właściwości wybuchowych.
Klasa 4.1: Materiały zapalne stałe, materiały samoreaktywne, ma-teriały polimeryzujące i materiały wybuchowe odczulone stałe
Produkty ADR z tej klasy palą się łatwiej niż typowe materiały palne stałe, generując intensywne ciepło. W ra-mach klasy wyróżnia się również materiały wybuchowe odczulone, materiały samoreaktywne oraz materiały poli-meryzujące i materiały wybuchowe. Reakcją materiałów w tej klasie może towarzyszyć wybuch lub emocja tok-sycznych związków.
Klasa 4.2: Materiały podatne na samozapalenie
Materiały w postaci stałej lub ciekłej, które kontakcie z tlenem mogą zapalić się samorzutnie lub ulegać samona-grzewaniu w krótkim czasie i pozostawać w stanie bardzo gorącym. Aby zapobiec samozapłonowi, muszą być przechowywane w hermetycznych opakowaniach.
Klasa 4.3: Materiały wydzielające w zetknięciu z wodą gazy palne
Reagują z wodą w postaci cieczy lub pary, wydzielając palny gaz. Pod wpływem ciepła tej reakcji istnieje ryzyko zapłonu. Wymagają przechowywania w wodoszczelnych, hermetycznie zamkniętych pojemnikach, aby zapobiec przedostaniu się wilgoci lub pary wodnej. Operacje transportowe jak załadunek czy rozładunek mogą być wyko-nywane tylko w przypadku braku opadów lub mgły. A miejsca przechowywania muszą być chronione przed wpływem czynników atmosferycznych.
Klasa 5.1: Materiały utleniające
Towary z tej klasy materiałów niebezpiecznych działają jako utleniacze i mogą wspierać spalanie innych materia-łów lub je zapalać. Duży udział materiałów w tej klasie to nawozy sztuczne np. saletra amonowa itp.
Klasa 5.2: Nadtlenki organiczne
Klasa zawiera nadtlenki organiczne przewożone bez temperatury kontrolowanej i z temperaturą kontrolowaną. Ich rozkład może być inicjowany przez ciepło, kontakt z zanieczyszczeniami (np. kwasami, związkami metali cięż-kich, aminami), tarcie lub uderzenie. Reakcje rozpadu wywołują silne reakcje egzotermiczne.
Klasa 6.1: Materiały trujące
Obejmuje materiały toksyczne dla organizmów żywych, poprzez ich wdychanie, kontakt ze skórą lub połknięcie. W efekcie kontaktu bezpośredniego mogą doprowadzić do silnych zatruć lub do śmierci.
Klasa 6.2: Materiały zakaźne
Materiały znane jako zakaźne bądź takie, względem których uzasadnione jest podejrzenie, że zawierają patogeny i stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. Drobnoustroje, jak bakterie, wirusy, riketsje, pasożyty i grzyby mo-gące wywoływać choroby zakaźne u ludzi lub zwierząt. Klasa zawiera również materiały przewożone do spalarni jako odpady kliniczne lub medyczne ze szpitali lub innych placówek zdrowia.
Klasa 7: Materiały promieniotwórcze
Specjalistyczna klasa obejmująca materiały promieniotwórcze. Materiały mogą być przewożone w opakowaniach lub cysternach. Główni adresaci usług transportowych to szpitale, elektrownie jądrowe. Klasa zawiera materiały trzech kategorii I-biała, II-żółta, III-żółta w zależności od stopnia zagrożenia od strony materiału promieniotwór-czego.
Klasa 8: Materiały żrące
Odnosi się do materiałów i przedmiotów zawierających substancje atakujące tkankę nabłonkową skóry lub błony śluzowej. W przypadku wycieku mogą też uszkodzić lub zniszczyć inne towary lub środki transportu, ponadto stwarzają też inne zagrożenia. W klasie identyfikowany jest również stopień zniszczenia stali lub aluminium dzia-łaniem korodującym materiału niebezpiecznego.
ADR Klasa 9: Różne materiały i przedmioty niebezpieczne
Materiały i przedmioty, generujące w trakcie transportu potencjalne zagrożenia inne od tych, które zostały uwzględnione w pozostałych klasach materiałów niebezpiecznych ADR. Klasa zawiera materiały stwarzające za-grożenie dla środowiska, baterie litowe, oraz materiały wywołujący oddziaływania rakotwórcze. W ramach klasy zidentyfikowana grupa to materiały przewożone jako gorące.
Rozumienie i prawidłowe klasyfikowanie towarów niebezpiecznych według systemu ADR jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno podczas transportu, jak i przechowywania.